शुक्रग्रहबारे पछिल्लो तथ्य

अध्ययनले शुक्र ग्रहमा सुदुर अतितमा जीवन सम्भव रहेको उल्लेख गरेको छ

एक पछिल्लो अध्ययनले पृथ्वीबाट सबैभन्दा नजिकमा रहेको शुक्र ग्रहमा अरवौ वर्ष पहिला जीवन अश्तित्वको लागि उपयुक्त अवस्था रहेको देखाएको छ । उक्त अध्ययनले सुदुर अतितको समयमा शुक्र ग्रहको सतहमा तरल अवस्थाकै पानी रहेको र त्यसको तापक्रम जीवात्माको अश्तित्वको लागि सन्तुलित थियो भन्ने तथ्य पेश गरेको छ ।

पृथ्वीको जुम्ल्याहा ग्रह भनेर चिनिने शुक्र ग्रह अहिलेको अवस्थामा केवल एक मृत, बन्जर सतह र बाक्लो विषाक्त वायुमण्डलले भरिएको ग्रहको रुपमा चित्रित गरिन्छ । हाल त्यस ग्रहको सतहको तापक्रम ४६२ डिग्रि सेल्सिियससम्म पुग्ने गर्छ । यो तापक्रम भनेको सिसा पगलिने तापमान हो ।

हालै शुक्र ग्रहको सतहको जलवायु अध्ययनले करिव ३ अरव वर्ष पहिले त्यस ग्रहमा जीवनको लागि सन्तुलित तापक्रम भएको दावी गरेको छ । त्यसकारण उक्त समयमा त्यस ग्रहको सतहमा पानी तरल अवस्थामा रहन सक्थ्यो । अरु ग्रह जस्तै शुक्र ग्रह पनि साँढे ४ अर्व वर्ष अघि नै उत्पन्न भएको मानिन्छ ।

सो अध्ययनअनुसार करिव ३ अरव वर्ष अघि शुक्र ग्रहको सतहको तापक्रम दिनमा ५० डिग्री सेल्सियस पुग्थ्यो भने रातमा २० डिग्रीसम्म झर्ने गरेको थियो । तर, ७०–७५ करोड वर्षअगाडि शुक्र ग्रहको वायुमण्डलमा एक्कासी कार्बन उत्सर्जनको मात्रा अत्यधिक बढ्दा उक्त ग्रहको तापक्रम बढ्दै जान थालेको दावी गरिएको छ ।

गदार्ड इन्सिटिच्युट अफ स्पेस साइन्सका वैज्ञानिक माइकल वेअनुसार “हाम्रो खोजको परिकल्पनाअनुसार शुक्र ग्रहमा अरवौ वर्षसम्म सन्तुलित तापक्रम रहेको थियो, जसमा जीवन विकास सम्भव हुने वातावरण थियो । तर, एक्कासी कार्बन उत्सर्जनको मात्रा अत्यधिक बढ्दा जीवन उपयुक्त शुक्र ग्रह बन्जर जस्तो ग्रहमा परिवर्तन भएको थियो ।” उनले आफ्नो सो अध्ययनको नतिजा युरोपेली प्लानेटरी साइन्स कंग्रेसमा प्रस्तुत गरेका छन ।

यो अध्ययनको नतिजा सन् १९८० मा अमेरिकी अन्तरिक्ष संस्थान (नासा) को शुक्र ग्रह अध्ययन गर्ने पायोनिर मिसनले शुक्र ग्रहमा कुनै बेला समुन्द्र भएको हुनसक्ने सुझावसँग मिल्दोजुल्दो देखिएको छ । तर, शुक्र ग्रह सुर्यबाट दोश्रो नजिकको स्थानमा भएकोले यसको सतहमा समुन्द्र भएको हुन सक्ने दावीप्रति केहि वैज्ञानिकको असहमति रहेको थियो । (एजेन्सीको सहयोग)